Groter is niet altijd beter; de kracht van kleine en natuurvriendelijke planten

Klopt het dat voedselbosplanten steeds kleiner gekweekt worden?

In voedselbosland en daarbuiten wordt regelmatig opgemerkt dat ‘groot’ plantgoed bijna niet meer te krijgen is. Dit klopt, de planten worden kleiner. Ook bij ons. Het lijkt tegenstrijdig, maar kleinere planten is vaak goed nieuws! We leggen je in deze blog uit waarom onze planten kleiner zijn geworden in de loop der jaren en waarom dat voor jou en de natuur positief is.

Als je een voedselbos, eetbare tuin of ander groenproject wilt aanleggen, kies je natuurlijk voor duurzaam en natuurvriendelijk gekweekte planten. Je zoekt planten die sterk genoeg zijn om een goede start te maken op jouw plek. Dan ben je bij ons aan het goede adres. Wij kweken namelijk op een natuurvriendelijk manier sterke planten.

Grotere planten zijn niet per se beter

Planten die in een turfrijke potgrond, al dan niet met kunstmest worden opgekweekt worden groter en forser. Turf houdt namelijk meststoffen vast en sommige kunstmest heeft een chemische bewerking ondergaan waardoor de voedingsstoffen langzaam aan de plant worden afgegeven. De plant groeit dus in een voedselrijke omgeving, met voldoende lucht rond de wortels en een optimale vochthuishouding in de pot door het gebruik van turf. Je krijgt op het oog prachtige planten. Zeker als eventuele plagen met chemische bestrijdingsmiddelen de kop worden ingedrukt. De plant hoeft zelf geen energie te steken om zich te verweren tegen plagen of om schade te overgroeien. Wordt de plant bovendien in een verwarmde kas gekweekt, dan kan je helemaal een flinke groei verwachten.

Een grote plant is alleen niet altijd een sterke plant en deze teeltwijze heeft onwenselijke gevolgen voor mens en milieu door uitputting van grondstoffen en vermindering van biodiversiteit. Het gebruik van kunstmest zorgt voor meer uitstoot van CO2 en bestrijdingsmiddelen hebben in veel gevallen een schadelijk effect op de gezondheid van mens en dier.

Gewoon natuurlijk gekweekt

We zijn vanaf de start van ons bedrijf altijd gericht geweest op een stapje groener kweken. Dat betekent dat we in de loop der jaren onze teeltwijze steeds verder hebben verduurzaamd. Zo gebruiken we al jaren geen kunstmest meer en hebben we de afgelopen jaren ook het aandeel turf in onze potgrond flink teruggebracht. Op onze kwekerij worden helemaal geen bestrijdingsmiddelen gebruikt, ook niet de biologische. Dit past helemaal bij natuurvriendelijk kweken en het kweken van sterke planten, maar heeft wel consequenties voor de groei van de plant.

Natuurvriendelijk groeien

We zagen dat met het terugbrengen van het aandeel turf in de potgrond, ook de groei van de plant minder werd. Meststoffen worden minder goed gebufferd in veenarme en veenvrije potgrond en een deel van de grondstoffen in veenvrije potgrond verbruikt aanwezige stikstof tijdens de vertering.

Doordat in een pot geen stabiel bodemleven aanwezig is, wordt organische bemesting niet altijd efficiënt omgezet en opgenomen door de plant. Tijdens hevige regenval spoelt de voor planten beschikbare organische bemesting zo weer uit de pot. De plant heeft dan niet de tijd gehad de voedingsstoffen op te nemen.

Deze meststoffen vangen we op, zodat ze niet in het milieu terecht komen. Een deel van deze voedingsstoffen komt tijdens het beregenen weer terug in de potten, een deel wordt in het bassin opgenomen door kroos en door bacterieleven omgezet in stikstofgas.

Potten met veenvrije of veenarme potgrond worden daarnaast sneller heel droog of heel nat. Wij moeten dus eerder en vaker beregenen in tijden van droogte, waardoor meststoffen ook weer sneller uitspoelen.

Maar dan laat je de plant toch langer in de pot staan? Van langer in een pot zal de plant niet veel groter worden. Het bodemleven in een pot is niet optimaal, de structuur van de potgrond vermindert met de tijd en de groei van het wortelgestel wordt beperkt door de pot. Verpotten betekent opnieuw een plastic pot en meer potgrond aan het proces toevoegen, de plant verbruikt dan dus meer grondstoffen.

Arbeidsintensief kweken

Voor het bloempottentijdperk werden planten voornamelijk in de vollegrond gekweekt, een methode die steeds minder gangbaar werd met de opkomst van de pottenteelt. Wij begonnen onze kwekerij ooit met hoofdzakelijk vollegrondsteelten omdat het voor een startende kweker minder voorfinanciering vereist. Er kleefde echter een nadeel aan: in het voorjaar en de zomer kunnen de planten niet gerooid en verplant (oftewel verkocht) worden. De overstap naar pottenteelt was al vrij snel gemaakt en kweken we tegenwoordig een kleinere keuze planten in de vollegrond.

Met het oog op onze ecologische voetafdruk is het inmiddels een logische stap om terug te keren naar meer vollegrondsteelten. Wij zien hier veel voordelen in, maar het kweken in de vollegrond brengt ook nieuwe uitdagingen met zich mee zoals het perceel vrij houden van concurrerende kruiden en grassen.

Wij doen dit door te mulchen en te wieden, en omdat wij een kleinere kwekerij zijn is dit volledig handwerk en dus arbeidsintensief. Grotere kwekerijen doen dit meer en meer mechanisch, maar om zonder gebruik van gif in de vollegrond planten te kweken is er nog steeds handwerk nodig. Meer arbeid betekent een duurdere plant.

Goedkopere planten winnen het nog te vaak van duurdere planten, dit is bijvoorbeeld ook de reden dat er (nog) geen teelten zijn van biologisch bos-en haagplantsoen uit de vollegrond.

Klein en krachtig

Doordat onze planten in weer en wind opgroeien en op een natuurvriendelijke manier gekweekt worden, krijg jij sterke planten. De planten hebben een sterk wortelgestel, zijn gezond en klaar om op jouw plek een doorstart te maken. En ze zijn inderdaad soms kleiner dan planten van sommige andere kwekerijen. Ondanks dat blijft natuurvriendelijk kweken voor ons de enige optie, want alleen zo kan de plant bijdragen aan een gezonde en groene wereld.

Kiezen voor natuurvriendelijke planten betekent kiezen voor sterke planten die eenmaal geplant vaak nog wel een beetje verzorging nodig hebben. Ze zijn meestal nog niet groot genoeg om te kunnen concurreren met gras en andere ruigtekruiden of om een slakkenplaag te overleven en hebben daarbij dus jouw hulp nodig. Tips hiervoor lees je in onze blog Voedselbosplanten 10 tips. In onze bij je bestelling meegeleverde plantinstructies geven we je tips voor de verzorging van de plant.

Wij kweken de plant, dat betekent dat we ze vermeerderen en opstarten. Zodra de plant een stevig wortelgestel heeft groeit hij verder op de plek waar hij groot mag worden door het wortelgestel uit te breiden en te profiteren van het bodemleven in vollegrond. Wij vinden dit de beste manier waarop een plant kan bijdragen aan een groene en gezonde wereld.

Verpakking en vervoer

Het verpakken en vervoeren van planten kost grondstoffen en geeft uitstoot. Grote planten verpakken en vervoeren betekent meer verpakkingsmateriaal en er passen minder planten in een vrachtwagen. Ook dit aspect is van belang als je voor natuurvriendelijke planten kiest.

Budget

Veel plantliefhebbers zijn verzamelaars en kiezen voor zoveel mogelijk variatie en verschillende plantensoorten. Bij een vastgesteld plantenbudget kan je met planten in een kleinere maat voor meer soorten kiezen dan bij planten die groter en duurder zijn. Uiteindelijk hebben de meesten van ons geen geldboompje in de tuin en kun je je geld maar één keer uitgeven.

Koop dus kleinere of lokaal gekweekte planten bij de kweker die in jouw voedselbos of tuin mogen opgroeien. Wij zorgen voor de start, jij voor het opgroeien! Zo maken we samen onze wereld een beetje groener en gezonder.

Natuurlijk vind je in ons assortiment ook grotere bomen en struiken. Neem eens een kijkje in onze plantenwinkel of webshop.